नयाँदिल्ली । केही वर्षअघिसम्म गौतम अडानीको नाम भारत बाहिर कमैले सुनेका थिए । कोइला व्यवसायमा प्रवेश सिफ्ट हुनुअघि हिरा व्यापारीको रूपमा आफ्नो भाग्य चम्काउने होडमा रहेका अडानी ‘कलेज ड्रपआउट’ समेत हुन् ।
यीनै भारतीय व्यापारी अडानी अहिले विश्वको तेस्रो धनी व्यक्ति बनेका छन् । र उनले भारतीय व्यापारी मुकेश अम्बानी, चिनियाँ ज्याक मालगायतलाई पछाडि छाडेर अघि बढेका छन् ।
सम्भवतः यो पहिलो पटक हो कि एक एस्यिाली व्यक्ति ब्लूमबर्ग अरबपति सूचकांक को शीर्ष तीन मा तोडिएको छ । १३७.५ अर्ब (बिलियन) डलरको सम्पत्तिका साथ, अडानीले फ्रान्सका बर्नार्ड अर्नाल्टलाई पछि पारेका छन् ।
विश्वव्यापी रैंकिंगमा अमेरिकाका बहुचर्चित व्यवसायीहरु एलोन मस्क र जेफ बेजोसलाई पनि पछि पारेका छन् ।
६० वर्षीय श्री अदानीले विगत केही वर्षदेखि आफ्नो कोइला–टु–पोर्ट समूह विस्तार गर्दै डाटा सेन्टरदेखि सिमेन्ट, मिडिया र एल्युमिनासम्मका सबै कुरामा लगानी गरेका छन् । यो समूहसँग अब भारतको सबैभन्दा ठूलो निजी क्षेत्रको बन्दरगाह र एयरपोर्ट अपरेटर, शहर–ग्यास वितरक र कोइला खानीको स्वामित्व छ ।
अष्ट्रेलियामा यसको कारमाइकल खानी वातावरणविद्हरूले आलोचना गरेको बेला, यसले नोभेम्बरमा विश्वको सबैभन्दा ठूलो नवीकरणीय–ऊर्जा उत्पादक बन्न हरित ऊर्जामा ७० बिलियन लगानी गर्ने वाचा गरेको थियो ।
केही सांसदहरू र बजार पर्यवेक्षकहरूले पनि अपारदर्शी सेयरहोल्डर संरचना र अदानी समूहका कम्पनीहरूमा विश्लेषक कभरेजको अभावमा चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । यद्यपि सेयरहरू बढेका छन् – ती मध्ये केही सन् २०२० मा एक हजार प्रतिशतले त ७५० गुणा आम्दानीले बढेको छ ।
अडानी समूहले ती क्षेत्रहरूमा ध्यान केन्द्रित गरेको छ जुन प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले भारतको दीर्घकालीन लक्ष्यहरू पूरा गर्न महत्त्वपूर्ण ठान्छन् ।
हरित उर्जा र पूर्वाधारको पिभोटले वारबर्ग पिनकस र टोटल एनर्जी एसई लगायतका फर्महरूबाट लगानी जितेको छ, जसले अडानीलाई युएस टेक मोगलहरूको प्रभुत्वमा रहेको इचेलन्समा प्रवेश गर्न मद्दत गरेको छ । हालका महिनाहरूमा कोइलाको वृद्धिले उनको आरोहणलाई थप टर्बोचार्ज गरेको छ ।
सबैले भनेका छन्, अडानीले २०२२ मा मात्रै आफ्नो सम्पत्तिमा ६०.९ बिलियन डलर थपेका छन्, अरू कसैको भन्दा पाँच गुणा बढी । उनले पहिलो पटक फेब्रुअरीमा श्री अम्बानीलाई एसियाकै धनीका रूपमा उछिने, अप्रिलमा सेन्टीबिलियनर बने र गत महिना माइक्रोसफ्ट कर्पोरेशनका बिल गेट्सलाई पछि पार्दै विश्वको चौथो धनी व्यक्ति बने ।
अडानीले विश्वका केही धनी अमेरिकी अर्बपतिहरूलाई केही हदसम्म पछाडि पार्न सक्षम भए किनभने उनीहरूले हालसालै आफ्नो परोपकारलाई बढाएका छन् । गेट्सले जुलाईमा बिल एण्ड मेलिन्डा गेट्स फाउन्डेशनलाई २० बिलियन डलर हस्तान्तरण गरिरहेको बताएका थिए, जबकि वारेन बफेटले यस परोपकारी संस्थामा ३५ अर्ब डलरभन्दा बढी दान गरिसकेका छन् ।
गेट्सकी पूर्वपत्नी मेलिन्डा फ्रेन्च गेट्ससँग मिलेर यी दुईले आफ्नो जीवनकालमा धेरैजसो सम्पत्ति दिने वाचा गर्दै २०१० मा गिभिङ प्लेज पहल सुरु गरेका थिए । परोपकारमा खर्च गरिएको अर्बौं डलरले उनीहरूलाई ब्लूमबर्ग सम्पत्ति रैंकिंगमा तल धकेलेको छ । गेट्स अहिले पाँचौं र बफेट छैठौंमा छन् ।
अडानीले पनि आफ्नो परोपकारी दान बढाएका छन् । उनले जुनमा आफ्नो ६० औं जन्मदिनको अवसरमा सामाजिक कामका लागि ७.७ बिलियन डलर दान गर्ने वाचा गरेका थिए ।
प्रतिक्रिया